Op grond van artikel 3, eerste lid, van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) kan iedereen een gemeente verzoeken om informatie in te zien over een bestuurlijke aangelegenheid. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan documenten omtrent besluitvorming. Vaak bevatten deze documenten namen en andere gegevens van medewerkers van de betreffende gemeente. Wanneer mag een dergelijk verzoek tot informatie (gedeeltelijk) geweigerd worden ter bescherming van medewerkers?
De Wob geeft in artikel 10 een aantal uitzonderingsgronden op grond waarvan een verzoek tot informatie door de gemeente geweigerd kan worden. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen absolute weigeringsgronden (lid 1) en relatieve weigeringsgronden (lid 2). Wanneer er sprake is van een absolute weigeringsgrond wordt er in geen enkel geval informatie verstrekt. Bij een relatieve uitzonderingsgrond moet er door de gemeente zelf een afweging gemaakt tussen de belangen genoemd in artikel 10 lid 2 Wob en het publieke belang bij openbaarheid. In welke situaties mag een gemeente een verzoek tot informatie (gedeeltelijk) weigeren ter bescherming van haar medewerkers?
Naming and shaming
De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) heeft in het arrest ‘Wachtgeld Tholen’ bepaald dat ondanks dat inzage in bepaalde documenten bij kan dragen aan het publieke debat, ook het gevaar van ‘naming and shaming’ van de betrokken medewerkers moet worden meegewogen. Alleen noodzakelijke informatie om het publieke debat te dienen hoeft daarom gepubliceerd te worden bij een verzoek tot informatie. Wanneer een aanvrager dus ook doeltreffende informatie kan ontvangen zonder dat de namen van de betrokken medewerkers zichtbaar zijn, is het geoorloofd om namen van medewerkers door te halen voordat documenten worden vrijgegeven. De ABRvS heeft daarnaast in het arrest ‘Bureau Interne Zaken Politiekorps Gelderland’ genoemd dat medewerkers van een bestuursorgaan (zoals gemeentemedewerkers) onder omstandigheden persoonlijk nadeel kunnen ondervinden wanneer hun namen bekend gemaakt worden. Van belang hierbij is ook dat de betrokken personen uitdrukkelijk dienen in te stemmen met openbaarmaking van hun namen. Als gemeente moet u dus goed nagaan welke persoonlijke gevolgen het openbaar maken van de namen van uw medewerkers kan hebben.
Chilling effect
In het arrest ‘Bureau Interne Zaken Politiekorps Gelderland’ is ook benoemd dat bij een Wob verzoek moet worden nagegaan wat de gevolgen zijn van het openbaar maken van informatie binnen de gemeente zelf. Bekeken moet worden of er geen sprake is van een zogenaamd ‘chilling effect’ ten gevolge van openbaarmaking. Hiermee wordt bedoeld dat bij het inwilligen van een verzoek ook rekening moet worden gehouden met het effect dat dit heeft op het gedrag van medewerkers. Wanneer medewerkers bang zijn om bij iedere uiting met naam en toenaam benoemd te worden, zullen zij zich inhouden uitingen te doen die persoonlijk van aard zijn. Hierbij kan gedacht worden aan uitingen over het functioneren van een andere medewerker. Het is dus belangrijk om te realiseren dat openbaarmaking van namen van medewerkers een effect kan hebben op het gedrag van medewerkers binnen de gehele gemeente.
Is bij u bekend in welke activiteiten u de namen van medewerkers verwerkt? PCC ondersteunt meerdere gemeenten bij het beheren en administreren van hun verwerkingen en de passende technische en organisatorische maatregelen ter bescherming van deze gegevens. Benieuwd wat PCC voor uw gemeente kan betekenen? Neem dan contact met ons op.
Geplaatst 14-10-19
